Uitbreiding paper

1 files changed, 75 insertions, 26 deletions

diff --git a/paper-prag-vision.tex b/paper-prag-vision.tex
index 2f19693..b2a07dc 100644
--- a/paper-prag-vision.tex
+++ b/paper-prag-vision.tex
@@ -2,42 +2,91 @@
 \subsection{De betekenis van het visioen}
 \label{sec:prag:vision}
 
-Behalve \snh{} spreekt de tekst niet over andere planten of in het algemeen
-dingen uit de natuur. Het woord speelt dus niet in het cognitief domein van de
-natuur of de landbouw.
+Zoals gezegd kunnen we Ex.~3:7--10 lezen als herhaling van vv.~2--4. De
+volgende elementen komen overduidelijk met elkaar overeen:
 
-%todo
-
-We kunnen dus de vergelijking in \autoref{tab:vgl} opstellen:
-
-\begin{table}
+\begin{table}[h]
 	\centering
 	\begin{tabular}{r l}
 		2 -- 4      & 7 -- 10 \\\hline
-		Struik      & Egypte \\
-		Heftig vuur & Zware ellende \\
 		Mozes       & God \\
 		Omkeren     & Afdalen \\
 		Roepen      & Zenden \\
 	\end{tabular}
-	\caption{Vergelijking van Ex.~3:2--4 en 7--10\label{tab:vgl}}
 \end{table}
 
-In het profetische beeld van de brandende braamstruik wordt het hatelijke
-Egypte vergeleken met een stekelige struik. Het heftige vuur staat symbool voor
-de zware onderdrukking van het volk. Zoals Mozes de struik ziet, weet God van
-die ellende, en zoals Mozes zich omkeert naar de struik vanwege het vuur, zo is
-God afgedaald vanwege de ellende van zijn volk. God roept Mozes vanuit de
-struik, en zendt hem weg naar Egypte.
+Wat kunnen we echter zeggen over het vuur, en belangrijker in de context van
+dit artikel, de struik? We zien twee mogelijkheden.
+
+\subsubsection*{De struik als het volk}
+Als we het heftige vuur met de zware ellende vergelijken, dan volgt daaruit
+vrij direct dat datgene dat in brand staat (de \snh{}) vergeleken moet worden
+met datgene dat de ellende ondergaat (het volk). De paradoxale constatering dat
+de struik toch \emph{niet} brandt zou dan vergeleken worden met het feit dat
+het volk niet aan de onderdrukking van de Egyptenaren ten onder gaat (zie
+bv.~Ex.~1:12). We kunnen dus de volgende extra overeenkomsten opstellen:
+
+\begin{table}[h]
+	\centering
+	\begin{tabular}{r l}
+		2 -- 4       & 7 -- 10 \\\hline
+		Struik       & Het volk \\
+		Heftig vuur  & Zware ellende \\
+		Niet branden & Niet gedeerd worden \\
+	\end{tabular}
+\end{table}
+
+Er zijn tenminste twee problemen met deze lezing. Ten eerste geeft ze geen
+reden voor de keuze van \snh{}, in plaats van een andere plant of een algemeen
+woord voor plant of struik. Hierom zouden we uitweg moeten nemen door
+bijvoorbeeld aan te nemen dat de \snh{} de enige plant is die logischerwijs in
+de wildernis voorkomt (waardoor het woord geen symbolische waarde heeft).
 
-Met deze vergelijking wordt het dan ook duidelijk in welk cognitief domein
-\snh{} zich bevindt: dat van de \textbf{politiek}.
+Het tweede probleem is dat we het voorkomen van God (als engel en als \JHWH{})
+niet symbolisch kunnen zien. Als de struik voor het volk staat, en God in de
+struik staat, betekent dat dan dat God ook in tijden van zware ellende bij het
+volk is? Dat lijkt enigszins vergezocht. Aan de andere kant is het natuurlijk
+vaker dat God wel in de vertelling van een visioen voorkomt, terwijl hij
+nergens mee vergeleken kan worden. Maar in die gevallen, zoals de roepingen van
+Jeremiah en Jesaja, wordt hij ook niet fysiek gepositioneerd, wat hier wel het
+geval is. Dit suggereert dat hij daadwerkelijk deelneemt aan het visioen en we
+dus wel moeten verwachten dit ergens mee te kunnen vergelijken.
+
+\subsubsection*{De struik als Egypte}
+Deze lezing lost beide problemen van de bovenstaande op. Omdat de \snh{} een
+stekelige struik is (of zou zijn), willen we liever niet het volk met deze
+negatieve associaties verbinden. In plaats daarvan kunnen we het hatelijke
+Egypte met de stekelige struik vergelijken. Vervolgens kunnen we God met het
+volk vergelijken: zoals God uit de struik tot Mozes roept, zo roept het volk
+uit Egypte tot God. Zo krijgen we de volgende overeenkomsten:
+
+\begin{table}[h]
+	\centering
+	\begin{tabular}{r l}
+		2 -- 4       & 7 -- 10 \\\hline
+		Struik       & Egypte \\
+		Doornen      & Haat \\
+		God          & Het volk \\
+	\end{tabular}
+\end{table}
+
+Hoe kunnen we binnen deze vergelijking het vuur echter begrijpen? Als we het
+als zware ellende zouden zien, dan zou het zijn alsof Egypte die ellende moet
+doorstaan. Als we het juist als de onderdrukking zien, dan negeren we de
+taalkundige overeenkomsten tussen \emph{heftig} vuur en \emph{zware} ellende.
 
 \medskip
-Samenvattend kunnen we het volgende over \snh{} zeggen: dit woord beeldt een
-stekelige plant uit. Zonder externe hulp (als de Septuaginta of verwante talen)
-weten we niet welke plant precies, maar het moet in ieder geval een
-woestijnplant zijn geweest. De stekeligheid wekt bij de lezer een negatief
-gevoel op, vergelijkbaar met ons `distel'. Het woord is in Ex.~3:2--4
-figuurlijk gebruikt om een negatief gevoel over Egypte over te brengen. Het
-woord speelt dus binnen het cognitief domein van de politiek.
+Kortom, beide lezingen hebben voor- en tegenargumenten. Een onderzoek naar het
+voorkomen van God in visioenen zou kunnen uitwijzen of het tweede probleem bij
+de interpretatie van de struik als het volk daadwerkelijk problematisch is. Dit
+valt echter buiten de omvang van dit artikel.
+
+Beide interpretaties plaatsen de \snh{} in het cognitieve domein van de
+\textbf{politiek} (naast het domein van de plantkunde dat we eerder al
+noemden). Hetzelfde geldt voor de vuurgerelateerde woorden \esh{}, \byr{} en
+\lbt{}.
+
+Met externe hulp (zoals andere bronnen van de tekst, verwante talen, etc.)
+zouden we er wellicht achter kunnen komen welke plant \snh{} precies is. Dit
+zou meer informatie geven waarmee we misschien een keuze tussen de twee
+voorgestelde interpretaties zouden kunnen maken.