Aantekeningen college 2

1 files changed, 69 insertions, 27 deletions

diff --git a/college-2.tex b/college-2.tex
index 83f58d4..ed6a5fb 100644
--- a/college-2.tex
+++ b/college-2.tex
@@ -5,35 +5,63 @@
 \usepackage[dutch]{babel}
 \usepackage{enumitem}
 
+\usepackage{xcolor}
+
 \title{Pastoraaltheologie\\\large{Vragen bij college 2}}
 \author{Camil Staps}
 \date{8 september 2016}
 
+\newcommand\comment[1]{\textcolor{gray}{#1}}
+
 \begin{document}
 
 \maketitle
 
+\comment{
+	Kern van dit college:
+	in de geschiedenis van dit vak is het materi\"ele object steeds verder verbreed.
+	Initieel werd alleen naar de ambtsdrager gekeken,
+		vervolgens naar alle leden van de kerk,
+		daarna naar het christendom in kerk en samenleving.
+}
+
 \begin{enumerate}
 	\item
-		Vier kenmerken voor de invoering van de pastoresvorming in Duitsland in 1774:
+		\comment{
+			In de 18e eeuw is er veel kritiek op het functioneren van pastores.
+			De opleiding van de ambtsdragers in het seminarie wordt vernieuwd in 1774 in Wenen.
+		}
+
+		Vier kenmerken voor de invoering van de pastoresvorming in 1774:
 
 		\begin{itemize}
-			\item Pragmatisch
-			\item Theorieloos
-			\item Theologieloos
-			\item ?
+			\item Wetenschappelijke vorming en de moderne tijd.
+			\item Geen speculatieve theologie, meer eruditie, eigen interactie met bronnen.
+			\item Pedagogische ontwikkeling.
+			\item Pastorale vorming met practica (over prediking, catechese).
 		\end{itemize}
 
+		\comment{
+			Deze beweging begon in Oostenrijk-Hongarije maar verspreidde zich door heel Europa.
+		}
+
 	\item
 		Het materi\"ele object van de clericale benadering in de praktische theologie
 			is  de uitoefening van het pastorale ambt,
 			d.w.z. de vragen en taken van de pastor binnen zijn pastorale praktijk.
+		Te denken valt aan catechese, prediking, diaconie, etc.
+
+		\comment{
+			De kritiek was dat pastores te ver van de mensen stonden.
+			Het is dus niet verwonderlijk dat hun vernieuwde opleiding erg praktisch ingesteld was.
+			Deze aanpak blijft centraal staat tot rond het tweede Vaticaanse concilie.
+		}
 
 	\item
-		Het ging in de clericale benadering tot praktische theologie
-			vooral om praktische adviezen en beleidsvoorstellen.
-		Er bestond wel een theologie van het ambt (in de systematische theologie),
-			maar geen theologie van de ambtsuitoefening.
+		Bij pastorale technologie
+		worden de doeleinden van het pastorale handelen afgeleid uit dat handelen zelf.
+		De middelen krijgen de hoofdaandacht, niet de doeleinden.
+		Het is dus een praktische insteek.
 
 	\item
 		Twee kritische kanttekeningen van Haarsma bij een benadering als pastorale technologie:
@@ -42,19 +70,27 @@
 			\item
 				De drang naar specialisering in onze maatschappij (en de kerk)
 					is vaak overdreven en onverantwoord.
-				De persoon van de pastorale functionaris speelt een belangrijke rol,
-					we kunnen daar dus niet zomaar van abstraheren.
+				Het gevaar is een magere professionalisering,
+					waarbij de pastor door de kerk puur als middel voor het pastorale werk wordt gezien.
+				De persoon en ontwikkeling van de pastorale functionaris
+					spelen echter een belangrijke rol,
+					waar we niet zomaar van kunnen abstraheren.
 
-			\item
 				Die persoon is echter niet het enige dat van belang is:
 					het gaat niet alleen om het geloof en de liefde van de pastor.
 				Haarsma kiest voor een middenweg,
 					de inbedding van de professionalisering in de spiritualiteit van de pastor.
+
+			\item
+				Bij een pastoraal-technologische aanpak wordt ervan uitgegaan
+					dat het puur om het toepassen van bekende kennis uit de systematische theologie gaat.
+				Maar het is ook van belang te weten hoe mensen dingen verwerken, bijvoorbeeld:
+					deze wetenschap moet ons ook \emph{nieuwe} informatie geven.
 		\end{itemize}
 
 	\item
-		Het materi\"ele object van de ecclesiologische benadering in de praktische theologie
-			bestaat uit de opgaven van de kerk en uit het kerkelijk handelen.
+		De ecclesiologische benadering doet recht aan de hele kerk als pastoraal handelend.
+		Ze bekijkt het hele volk Gods --- niet alleen de ambtsdragers.
 
 	\item
 		Ecclesiocentrisme is de tendens in de praktische theologie
@@ -63,7 +99,7 @@
 
 		Men moet daarbij niet vergeten dat
 			(1) de kerk het hele volk Gods --- niet alleen de ambtsdragers --- omvat,
-			en (2) het pastoraal handelen ook een taak is van alle leden van de kerk.
+			en (2) het pastoraal handelen zich grotendeels buiten de fysieke kerk afspeelt.
 
 		Kortom: men moet uitgaan van een `juist' begrip van de kerk, niet te eng.
 
@@ -75,14 +111,17 @@
 			`hogers' (een verticale beweging, gericht op het rijk Gods) en
 			`verders' (een horizontale beweging, gericht op de dienst aan de wereld).
 
+		Heilshistorische wijdsheid: hoe wijd moet men de heilshistorie zien?
+		M.a.w.: wie zijn in- en uitgesloten?
+
+		Bij de eschatologische gestrektheid gaat het om een tijdsdimensie.
+
 	\item
 		Plaatsen we het christendom binnen het geheel van kerk en samenleving,
-			dan moet het concrete heil en onheil van concrete mensen centraal zijn:
+			dan moet het concrete heil en onheil van concrete mensen centraal staan:
 			hun streven, hun pogen, hun hoop en wanhoop, etc.
-
-		Het gaat hier dus \emph{niet} om de reactie op (on)heil van de kerk als instituut,
-			maar als gemeenschap van gelovigen:
-			hoe gaan die om met de situaties die ze tegenkomen bij zichzelf en anderen?
+		Dit handelen hoeft niet per se geloofsgeorienteerd te zijn ---
+			de interpretatie van de onderzoeker is dat wel.
 
 	\item
 		Het idee dat de praktische theologie een theologische handelingswetenschap is
@@ -93,13 +132,16 @@
 			waard die subjectiviteit terug te vinden.
 
 	\item
-		Maatschappelijk actief: het publiek een stelling innemen en verdedigen.
-
-		Persoonlijk passief: een theologische reflectie op de eigen levensloop.
-
-		Maatschappelijk passief: ?
-
-		Persoonlijk actief: ?
+		Voorbeelden:
+
+		Maatschappelijk actief:
+			menslievendheid jegens groepen in de samenleving.\\
+		Persoonlijk passief:
+			een theologische reflectie op de eigen levensloop.\\
+		Maatschappelijk passief:
+			maatschappelijke crises waar we geen invloed op hebben.\\
+		Persoonlijk actief:
+			menslievendheid jegens specifieke anderen.
 
 	\item
 		?