summaryrefslogtreecommitdiff
path: root/college-89.tex
diff options
context:
space:
mode:
Diffstat (limited to 'college-89.tex')
-rw-r--r--college-89.tex127
1 files changed, 127 insertions, 0 deletions
diff --git a/college-89.tex b/college-89.tex
new file mode 100644
index 0000000..c2f6121
--- /dev/null
+++ b/college-89.tex
@@ -0,0 +1,127 @@
+% vim: spelllang=nl:
+\documentclass[a4paper]{article}
+
+\usepackage{geometry}
+\usepackage[dutch]{babel}
+\usepackage{enumitem}
+\usepackage{pt}
+
+\title{Pastoraaltheologie\\\large{Vragen bij college 8 en 9}}
+\author{Camil Staps}
+\date{10 en 17 november 2016}
+
+\begin{document}
+
+\maketitle
+
+\comment{%
+ Voor de herfstvakantie: materieel object (het christelijk geloof).
+ We kunnen over God spreken (weten dingen over hem) omdat God zelf gesproken heeft (aanname).
+
+ Vanaf nu: formeel object (`de bril waarmee je naar het materieel object kijkt'):
+ theologisch,
+ hermeneutisch,
+ \dots,
+ praktisch.
+}
+
+\begin{enumerate}
+ \item
+ \comment{Heidegger relateert hermeneutiek aan het \emph{dasein} (de modus van het mens-zijn in ruimte-tijd),
+ anders dan (voorheen) alleen aan het objectivistische tekst-verstaan.
+ Bij hermeneutiek gaat het niet alleen om tekst-verstaan,
+ maar ook om het verstaan van het `zelf' dat leest.}
+ Sinds Heidegger wordt hermeneutiek door sommigen relationeel, ontologisch en universeel opgevat:
+ relationeel, omdat de interpreteerder onlosmakelijk verbonden is aan het ge{\"\i}nterpreteerde object;
+ ontologisch, omdat we als mens begrijpend in de wereld staan;
+ universeel, omdat de hermeneutiek het fundamentele dasein (dat universeel is) duidt.
+
+ \item
+ We kunnen tijd niet (meer) als lineair \'e\'enrichtingsproces ervaren,
+ maar zien verleden en toekomst als in strijd verwikkelde tegenpolen.
+ \comment{En het heden is volkomen ondenkbaar, want zodra we het denken, is het verleden ---
+ wel is het duidelijk dat het continu in spanning met verleden en toekomst is.}
+ Dat we niet uit deze tijdservaring kunnen stappen maakt dat we onszelf, een tekst of ritueel nooit volledig kunnen begrijpen.
+ Dit leidt tot een hermeneutische crisis.
+
+ \comment{%
+ Traditionalisme: toegeven aan de kracht van het verleden
+ (God identificeren met vormen uit het verleden);
+ post-traditionalisme: toegeven aan de kracht van de toekomst
+ (ongebonden aan het verleden; God zal totaal anders zijn in de toekomst).
+ }
+
+ \item
+ Mensen kunnen de dimensie van tijd niet ontglippen omdat ze er in staan.
+ Dit betekent echter ook dat ze al tijdens hun leven onderdeel zijn van de geschiedenis en de traditie.
+ Dat maakt het voor hen mogelijk die traditie te begrijpen.
+ Wanneer we die traditie, die we niet direct op de moderne tijd toe kunnen passen,
+ `vertalen' of `appropri\"eren', staan we in de \emph{hermeneutische cirkel},
+ omdat hiermee die geschiedenis ook wordt doorgeschreven.
+
+ Doordat we niet uit die geschiedenis en cirkel kunnen geraken,
+ kunnen we niet tot iets als absolute kennis komen.
+ De betekenis die we in de hermeneutische cirkel vinden is dus altijd partieel.
+
+ \item
+ Twee punten van kritiek op Gadamer en Ricoeur vanuit de radicale hermeneutiek (Caputo):
+
+ \begin{itemize}
+ \item
+ Gadamer probeert een Heidegeriaans begrip van de eindigheid van het leven ---
+ waardoor we historisch zijn en kunnen begrijpen ---
+ te combineren met een Hegeliaans concept van geschiedenis ---
+ waarbij dat wat begrepen wordt oneindig, altijd evoluerend wordt verondersteld.
+ Zijn deze twee wel verzoenbaar?
+ De absolute historiciteit van het subject lijkt in te houden dat absolute betekenis niet bestaat,
+ terwijl de oneindigheid van het object die absolute betekenis juist veronderstelt.
+
+ \item
+ Caputo claimt dat Gadamer `de ander' verliest.
+ \question{In de paragrafen die volgen wordt echter alleen over Caputo's eigen standpunt gerept,
+ niet over dat van Gadamer of de kritiek daarop.}
+ \end{itemize}
+
+ Gadamar lost het probleem (van mensen die
+ (a) hetzelfde boek lezen, etc., maar
+ (b) toch een radicaal andere interpretatie daaraan geven)
+ op door te claimen dat ooit deze standpunten bij elkaar zullen komen,
+ en die uiteindelijke betekenis er altijd al in verborgen heeft gezeten.
+ Dit doet, volgens Caputo, echter geen recht aan de radicaal verschillende standpunten tussen gelovigen en confessies.
+
+ \item
+ Drie problemen met Caputo's radicale hermeneutiek:
+
+ \begin{itemize}
+ \item
+ Wanneer we een radicaal geloof noodzakelijk stellen (\emph{il faut croire})
+ en stellen dat God onkenbaar is (\emph{we do not know what we believe or to whom we are praying})
+ vallen we terug op blind vertrouwen.
+ Is er dan nog wel een rationeel fundament?
+
+ \comment{%
+ Religie heeft dan geen enkel referentiepunt meer:
+ er is geen identificatie met de wereld die we kennen.
+ Je vervalt in \emph{fide{\"\i}sme}, blind vertrouwen.
+ }
+
+ \item
+ Een radicale hermeneutiek geeft geen reden om te geloven in een goede god, in plaats van in een slechte god.
+ Beide zouden onkenbaar zijn, dus hoe bepalen we welke god we in actie zien?
+
+ \item
+ Caputo beweert dat het onmogelijk is over het onmogelijke te spreken.
+ Zou dit echter niet toch mogelijk zijn als we narratieve, metaforische taal gebruiken?
+ \end{itemize}
+
+ \item
+ \comment{Kearney is gepromoveerd bij en staat in de traditie van Ricoeur.}
+ Kearney claimt dat er iets bestaat tussen zelf en ander, verleden en heden, wel- en niet-verstaan.
+ Door dit geen binaire opvatting maar een glijdende schaal te maken,
+ (a) komt er ruimte voor verschil (onvergelijkbaarheid) en
+ (b) raakt de verbinding tussen beiden niet zoek.
+
+ \item
+\end{enumerate}
+
+\end{document}